Vragen en antwoorden
Vragen en antwoorden
Er zijn via aanmeldformulieren, vragenlijsten en e-mails in de afgelopen tijd honderden vragen bij ons binnengekomen. Het lukt ons niet altijd om deze vlot te beantwoorden. Maar vaak zijn de antwoorden later wel te lezen in onze nieuwsbrieven.
Een flink aantal vragen dat onbeantwoord is gebleven, hebben we hier op deze pagina verzameld, samengevoegd en van een antwoord voorzien. Ook de belangrijkste vragen en antwoorden uit de bijeenkomst in Utrecht in het najaar van 2023 hebben we hieraan toegevoegd. Certifiaathouders die zich hebben geregistreerd op onze website kunnen daar een brochure downloaden waarin de achtergronden van de claim en de aanpak van de procedure uitvoerig wordenb beschreven. Daarin komen de antwoorden op veel gestelde vragen ook aan de orde.
Overigens is het niet altijd wenselijk of mogelijk om de vragen en antwoorden te publiceren. Soms hebben we gewoon (nog) geen antwoord of vinden we het niet opportuun om deze (gedetailleerd) te beantwoorden. Er kunnen strategische redenen zijn om onze kaarten voor de borst te houden. Maar ook pragmatische motieven kunnen een rol spelen. Zo gaan we bijvoorbeeld niet in op vragen die eigenlijk aan Triodos, SAAT of Captin zouden moeten worden gesteld. Denk aan vragen over de werking van de MTF, de hoogte of uitkering van dividend of over de rol en het beleid van de bank. Hoewel deze vragen relevant kunnen zijn, en we er vaak ook wel een mening over hebben, richten wij ons hier en nu hoofdzakelijk op vragen die te maken hebben met de claim die we voorbereiden.
Op de websites van de SCTB en van Triodos zijn F.A.Q. -pagina's waar meer algemene en praktische vragen aan bod komen.
-
Wat is een massaclaim?Er zijn verschillende manieren om je gelijk te halen. Certificaathouders kunnen individueel schade claimen of collectief. En dat laatste kan met een afgebakende croep of in de vorm van een massaclaim waarbij in principe alle certificaathouders automatisch mee (kunnen) doen. Om uiteenlopende redenen hebben we besloten om voor een groepsclaim te kiezen. Zo is een massaclaim veel ingewikkelder en kostbaarder, kan het veel langer duren voor er een definitieve uitspraak komt en levert deze bij succes per certificaathouder uiteindelijk waarschijnlijk minder op. Kortom we gaan uitsluitend procederen voor de certificaathouders die zich bij ons aansluiten en ons expliciet zullen machtigen om namens hen op te treden.
-
Hoe groot is de schade die jullie willen claimen bij de bank?Onze achterban groeit nog elke dag en telt momenteel bijna 1.400 certificaathouders. Deze hebben gemiddeld ongeveer 600 certificaten. De gezamenlijke schade kan eenvoudig worden becijferd op 1.400 x 600 x €70,50 (waarde certificaat op basis van de laatst bekende NAV ofwel intrinsieke waarde van de bank - de toen geldende handelswaarde op de MTF)*. Dat is in totaal €59.220.000. Omdat de koers fluctueert kan de schade ook fluctueren, maar deze bedraagt momenteel dus bijna €60 miljoen. Dit bedrag is eigenlijk nog niet de totale schade, want er zijn ook certificaathouders die door het loslaten van de vaste waardegrondslag en de aanpassing van het handelssyteem niet alleen een totaal onverwacht koersverlies hebben geleden maar bovendien extra kosten hebben moeten maken, bijvoorbeeld omdat zij geld hebben moeten lenen, hun hypotheek niet hebben kunnen aflossen, of langer moeten doorwerken terwijl ze eigenlijk met pensioen wilden gaan. Dit is vervolgschade. Deze is zó individueel bepaald, dat we daarvoor niet kunnen opkomen in het kader van onze groepsclaim. In beginsel willen we dat Triodos onze certificaten tegen de huidige NAV-waarde terugkoopt of het verschil betaalt tussen NAV-waarde en de handelskoers. *Koers 31 december 2023
-
Hoeveel gaat het kosten om mee te doen aan deze groepsclaim?We vragen een basisbijdrage van €150 per beleggersrekening en vanaf 2025 een jaarlijkse contributie van €22,50. Daar bovenop komt een aanvullende bijdrage van €0,35 per certificaat Onze gemiddelde certificaathouder, die ongeveer 600 certificaten heeft en op 1 januari 2024 werd opgezadeld met een verlies van ongeveer €42.000 is dus eenmalig slechts €360 kwijt om mee te doen aan onze gezamenlijke schadeclaim. We hebben met onze advocaten een no-cure-less-pay overeenkomst afgesloten. Dat wil zeggen dat we een lage fixed fee betalen voor alle mogelijk noodzakelijke rechtsgangen (bodemprocedure, hoger beroep en cassatie) en dat daar een flexibele fee bovenop komt bij susses. Mits voldoende certificaathouders meedoen, kunnen we met de bovengenoemde bijdragen de fixed fee voldoen. Voor de flexibele fee zullen enkele procenten van de opbrengst worden afgeroomd. De exacte omvang daarvan is afhankelijk van het aantal certificaten en de hoogte van de schadevergoeding.
-
Krijgen certificaathouders die meedoen inzage in jullie financiën?Ja, we zullen t.z.t. een begroting delen en ook financieel verslag doen.
-
Wanneer krijgen we te horen welke advocaat of advocaten onze claimprocedure gaan voeren?Dat zijn Hans van Oijen, Mark Littooij en Philip Rassers. We hebben onze juristen voorgesteld in de nieuwsbrief van januari 2024. Ze hebben ook medewerking verleend aan de bijeenkomsten en webinars in maart en april 2024.
-
Er wordt over certificaathouders met 600 certificaten gesproken. Betekent dit dat de claim hiertoe beperkt wordt?Nee, er is geen maximum aan het aantal certificaten. De gemiddelde certificaathouder in onze achterban heeft ongeveer 600 certificaten, maar de spreiding is groot. Er zijn certificaathouders met enkele tientallen certificaten, maar ook met duizenden stuks. De claim betreft het totale bezit.
-
Voor certificaathouders met een klein aantal certificaten is meedoen relatief duur door de basisbijdrage. Kan deze basisbijdrage niet omlaag en de kosten per certificaat omhoog?Dat kleine certificaathouders relatief wat duurder uit zijn, realiseren we ons. Dit is niet om een drempel op te werpen. Het heeft te maken met een aantal basale werkzaamheden en kosten waarmee we te maken hebben, of het nu om veel of weinig certificaten gaat. We moeten bij iedereen informatie opvragen en verwerken en voor iedereen moeten we een individueel contract opstellen. Overigens dragen grote certificaathouders in absolute zin natuurlijk veel meer bij. Dus die lopen verhoudingsgewijs juist weer een groter risico.
-
Wat nu, als je wel veel certificaten hebt maar te weinig geld om mee te procederen?Er zijn certificaathouders die door deze kwestie erg krap bij kas zitten en waarvoor de gevraagde eigen bijdrage problematisch kan zijn. Om hen toch mee te laten doen, hebben we overwogen om een solidariteitsfonds op te zetten. Maar dat is toch wel erg ingewikkeld. Hoewel onze advocaten in zijn algemeenheid afraden om certificaten te verkopen (omdat het je positie kan verzwakken) kan het bij geldnood eventueel wel een oplossing zijn om (een deel van) de certificaten te verkopen. Schrijf dan wel eerst een 'behoud van rechten brief' naar de bank en ga dan pas handelen via Captin. De 'behoud van rechten brief' maakt dat je ook het verlies op de verkochte certificaten kunt claimen.
-
Er wordt nu een bijdrage gevraagd, die wellicht niet voldoende is om de rechtsgang helemaal te doorlopen. Ben je als certificaathouder die meedoet gehouden om mee te blijven doen en dus ook verplicht om een eventuele vervolgbijdrage te betalen?Mocht het zo zijn dat er op 15 juni 2024 niet voldoende deelnemers zijn, dan zullen we langer doorgaan met werven, aanvullende externe financierinmg zoeken en in het uiterste geval een extra bijdrage vragen. Omdat het animo voor deelname veel groter is, dan wij nodig hebben om de financiering rond te krijgen, achten we die kans heel klein. Maar mocht dat toch het geval zijn, dan kunnen certificaathouders op dat moment alsnog besluiten om af te haken. Dan krijgen zij hun bijdrage, na aftrek van gemaakte kosten, terug. Is de dagvaarding eenmaal de deur uit dan kan daarna niet meer worden afgehaakt. Dan is de afgegeven machtiging onherropelijk geworden.
-
Is het mogelijk om te claimen op basis van no-cure-no-pay?Hoewel externe procesfinanciering mogelijk is en we eventueel ook op no-cure-no-pay basis zouden kunnen werken, geven we er de voorkeur aan om de rechtsgang volledig door de deelnemende certificaathouders zelf te laten financieren. Bij externe procesfinanciering moeten we er rekening mee houden dat minstens een kwart van de opbrengst wordt afgeroomd door de externe financiers. Wij vinden dit teveel en denken dat de kosten te overzien zijn.
-
Waaarom deze claim? Wat verwijten jullie de bank precies?Lees de teksten op deze website en het zal duidelijk zijn wat ons motiveert om de bank aan te klagen. Het voert te ver om hier uitvoerig uit de doeken te doen hoe we de juridische strijd precies gaan voeren, maar er zijn verschillende rechtsgronden op basis waarvan we gaan procederen: De bank komt haar verplichtingen jegens ons niet na (wanprestatie); De bank heeft ons geen juiste informatie verstrekt en ons niet gewaarschuwd voor belangrijke risico's (schending zorgplicht); Hadden we geweten dat dit met de certificaten kon gebeuren dan hadden we er niet in geïnvesteerd (dwaling).
-
Hoe en wanneer kan ik mezelf aanmelden voor deelname aan de claim?Dat kan vanaf 26 april tot en met 15 juni 2024. Dan sluit de inschrijving. De inschrijfprocedure kent verschillende stappen. Er moeten gegevens worden verzameld en ingevuld, documenten worden geüpload en er moet worden betaald. De eerste stap is: registratie op onze website. Een handleiding wijst de weg bij het vervolg.
-
Ik heb mezelf bij Captin geregistreerd en heb certificaten verkocht, kan ik nog meedoen aan een claim? Ik moet (een deel van) mijn certificaten verkopen, kan ik dan toch meedoen aan een claim?In beginsel kun je, ook als je certificaten verkocht hebt, nog wel meedoen met de claim. Maar het verzwakt je positie wel. OPnze advocaten raden het daarom af. Moet je wel verkopen, zorg dan dat je eerst een brief tot 'behoud van rechten' naar de bank stuurt vóór je certificaten gaat verkopen. Doe dat bij voorkeur via aangetekend post of via aangetekend mailen. Dan heb je een bewijs in handen dat je jezelf niet hebt neergelegd bij de gang van zaken. Meer hierover en ook een mooie voorbeeldbrief is te vinden op de website van de Stichting Certificaathouders Triodos Bank (SCTB).
-
Loopt de bank schade op door onze claim? Kan zij failliet gaan door onze actie? Heeft een claim negatieve invloed op de NAV (de boekwaarde van de bank) en op onze certificaten. Schieten we zo niet in onze eigen voet? Jeroen Rijpkema stelt dat de certificaathouders zelf de kosten van een claim betalen. Klopt dat?De bank loopt zeker enige reputatieschade op, maar wat is in deze kwestie nu oorzaak (handelen bank) en gevolg (onvrede, protest, claim)? De bank zal door een claim niet zomaar failliet gaan want het is onwaarschijnlijk dat de rechter zoveel zal toekennen dat de bank onderuit gaat. Bovendien is de omvang van de gevraagde schadevergoeding (zelfs als alle bijna 1.400 certificaathouders die belangstelling hebben getoond om deel te nemen aan de gezamenlijke claim daadwerkelijk gaan meedoen) niet van zo'n grote omvang dat de bank deze niet kan voldoen. Een schadetoekenning zal de NAV aantasten, maar dat vertaalt zich niet (zoals vroeger) direct in verlaging van de waarde van certificaten. Die wordt nu immers niet meer (direct) afgeleid van de NAV, maar wordt bepaald door vraag en aanbod op de MTF. Bij het terugkopen van certificaten door bank zal de NAV dalen maar zal ook het aantal certificaten afnemen.
-
Is het niet veel te vroeg voor een claim want er is nog maar kort gehandeld op de MTF en Triodos heeft beloofd certificaathouders zoveel mogelijk tegemoet te komen? Gaat Triodos de certificaathouders niet compenseren voor het verlies?Nee, het is niet te vroeg. We verwachten niet dat de handelswaarde weer gauw in de buurt komt van de NAV. Dat is ook bij veel beter renderende aandelen van andere banken niet het geval. Ze gaan in Driebergen hun best doen om de bank goed te laten draaien om zo een ruim dividend uit kunnen keren. Maar zullen en kunnen (naar eigen zeggen) verder niets doen vanwege beperkende regelgeving. Vroeger of later gaat de bank op zoek naar nieuw kapitaal, want ze wil groeien. Dat betekent misschien nog meer certificaten in omloop. Of een alternatief waardoor de vraag naar certificaten nog kleiner wordt.
-
Ik ben oud. Ik ben ernstig ziek. Misschien overlijd ik wel voordat er een uitspraak is. Heeft het zin om mee te doen met claim?Juridische procedures kunnen lang duren en het is gelet op de hoge leeftijd van een flink aantal certificaathouders niet ondenkbeeldig dat sommigen de uitspraak niet meemaken. Een schrale troost: bij overlijden gaat een claim over naar de erfgenamen. Dus ja het heeft zin.
-
Kunnen buitenlandse certificaathouders ook meedoen aan de claim?Helaas niet. In de beleggingsvoorwaarden van de vestigingen van de bank in andere landen is bepaald dat het daar geldende recht van toepassing is bij geschillen.
-
Ligt er in dit geschil geen taak voor de overheid, De Nederlandsche Bank of de Autoriteit Financiële markten om zekerheid te bieden, ook richting certificaathouder? De constructie met de certificaten is immers goedgekeurd door DNB en AFM, terwijl deze nu ondeugdelijk is.Het gaat bij certificaten niet om spaargeld waarvan de eerste €100.000 gegarandeerd wordt. DNB en AFM kunnen gevraagd worden om in te grijpen en kunnen ook verwijten worden gemaakt. Dat hebben we ook gedaan, maar helaas tevergeefs. Ook een oproep aan de politiek om DNB en AFM te manen om dat te doen heeft niets uitgehaald. De toezichthoudende instanties zijn niet eenvoudig aansprakelijk te stellen. Onze focus ligt nu echt op de bank.
-
Heeft het enige kans om aangifte te doen i.v.m. diefstal cq. oplichting?Dat heeft waarschijnlijk hooguit symbolisch betekenis. Een strafrechtelijke aanpak is weinig kansrijk.
-
Waarom werken jullie niet samen met de Stichting Certificaathouders Triodos Bank (SCTB) en Red Triodos?De achterbannen overlappen elkaar in belangrijke mate, dus samenwerking lijkt voor de hand te liggen. Toch is dat niet het geval. De SCTB is wat behoudender dan wij zijn. Zij heeft er nog steeds vertrouwen in dat de belangen van de certificaathouders gediend kunnen worden door in gesprek te blijven met Triodos en SAAT. Zij ziet (vooralsnog) af van een claimprocedure en richt zich met name op verbetering van het functioneren van de MTF, vergroting van de zeggenschap van certificaathouders en verhoging van het dividend. Ze heeft zich erbij neergelegd dat de certificaathouders "een veel zullen moeten laten", wij niet. Zij proberen de schade te beperken, wij proberen deze te verhalen op de bank. Wij hebben waardering voor de inspanningen van de SCTB en beschouwen haar als bondgenoot in de strijd met Triodos. We onderhouden contacten en sluiten samenwerking in de toekomst niet uit, maar hebben vertrouwen in onze eigen benadering en gaan voort op de door ons ingeslagen weg. Voor ons is de constructieve dialoog een inmiddels gepasseerd station. We hebben er geen enkel vertrouwen meer in dat de bank ons substantieel tegemoet gaat komen en willen onze energie niet steken in verbetering van het syteem dat Triodos tegen onze zin heeft ingevoerd. Samenwerking met Red Triodos is een ander verhaal. Zeer onlangs hebben Triodos Tragedie en Red Triodos besloten hun krachten te bundelen. We gaan als één claimstichting verder. De stichting Red Triodos wordt opgeheven en roept haar achterban op om zich bij ons aan te sluiten. De eerder door ons ingezette koers wordt voortgezet. Er is geen sprake van een fusie en er zal geen bestuurlijke integratie plaatsvinden. Voor Pieter Lakeman, die eerder als adviseur fungeerde bij Red Triodos is bij ons geen rol weggelegd en het eerder door hem geopperde idee om (oud-) bestuurders aansprakelijk te stellen wordt niet opgevolgd.
-
Kunnen er twee of meer claimprocedures naast elkaar bestaan? Kan ik aan verschillende claimprocedures meedoen?Ja, er kunnen meer (individuele) claimprocedures naast elkaar bestaan. In Spanje lopen op het ogenblik honderden rechtszaken waarbij certificaathouders de bank hebben gedaagd, maar daar hebben ze een heel ander rechtssyteem. In Nederland gaat het voorsalsnog om een paar individuele zaken. Als het om vergelijkbare zaken gaat, kunnen deze worden samengevoegd. Zijn ze echt verschillend dan is dat niet aan de orde. Bij verschillende initiatieven voor massaclaims (WAMCA-procedures) zal de rechtbank deze samenvoegen. De grootste of belangrijkste partij krijgt dan het voortouw. Bij groepsclaims is dat niet het geval. Er is momenteel maar één groepsclaim in Nederland, en dat is de onze. Mocht er naast de claim van onze stichting nog een nieuwe gezamenlijke claim worden gestart, dan kunnen de certificaathouders die bij ons zijn aangesloten daaraan niet (ook) meedoen, en andersom geldt hetzelfde.
-
Als ik privé en zakelijk certificaten heb, doe ik dan één of twee keer meer aan een claim?Twee keer, want het kan zo zijn dat de schade verschillend wordt berekend, bijvoorbeeld vanwege fiscale verschillen.
-
Treed ik als bewindvoerder van de eigenaar der certificaten, volledig in de rechten en plichten van de eigenaar?Ja, en hetzelfde geldt voor iemand die executeur-testamentair is bij een erfenis met certificaten.
-
In hoeverre dekt de rechtsbijstandverzekering met dekking voor vermogensschade de kosten voor een procedure?Dit kan per rechtsbijstandverzekering variëren, maar vermoedelijk kunnen de kosten van de claim wel worden verhaald bij de verzekering, Voor dat geld kunnen ze zelf niet procederen. Neem contact op met je verzekering om zekerheid te krijgen. Nu een verzekering afsluiten is zinloos. Deze dekt alleen schade die ontstaat na het afsluiten van de verzekering. Wanneer dat precies het geval is, kan verschillend worden geïnterpreteerd.
-
Mocht de waarde van het certificaat blijven stijgen, bij welke waarde van het certificaat vinden jullie een claim niet meer noodzakelijk?We denken niet dat binnen afzienbare tijd de waarde goed zal stijgen en de verhandelbaarheid zal toenemen, maar mocht het zo zijn dat we in de buurt van de NAV komen én er ook echt gehandeld wordt, dan gaan we ons uiteraard beraden. Dan besteden we ons en jullie geld wellicht liever aan wat anders.
-
Wat moeten we NIET doen (uit zorg of paniek) om rechten te verspelen of succes te verminderen?Vooral niet doen: gauw verkopen zonder voorbehoud van rechten te maken. De moed verliezen. We denken een behoorlijke kans op succes te hebben.
-
Zijn er voorbeelden van eerdere vergelijkbare claims? Zo ja, wat waren toen de uitkomsten? Kortom is er een gerichte inschatting te maken van de kans van slagen voor een eventuele claim?Elke claim is anders en dus moeilijk vergelijkbaar. Volgens sommige juristen die wij hebben gesproken, hebben we 75 tot 80% kans op succes. Maar dat zouden wij misschien ook wel zeggen als we jurist waren en deze zaak wilden doen. M.a.w. hoeveel waarde we daaraan moeten hechten is moeilijk te zeggen. Onze eigen advocaten hebben geen percentage genoemd, maar denken dat we een goede kans maken, anders hadden ze vast niet ingestemd met een overeenkomst op basis van no-cure-less-pay. Een rechtszaak is geen tombola, maar de uitkomst is vaak wel moeilijk te voorspellen. Ook al vinden we uiteraard dat we in ons recht staan en denken we dat we een heel goede kans hebben om ons gelijk ook te halen en te krijgen, garanties kunnen we niet geven.
-
Kan ik iemand bellen om bijgepraat te worden over de bijeenkomst? Kan er een dikkere letter op de website worden gebruikt (leest prettiger)? Kan de nieuwsbrief in zwart wit worden gemaakt (kost minder inkt bij het uitprinten)?Onze achterban is inmiddels zo groot dat het onmogelijk is om met iedereen individueel contact te onderhouden en alle individuele wensen te honoreren. We reageren op vragen in de mail, maar niet altijd direct en helemaal niet als de antwoorden in een (aanstaande) nieuwsbrief of op de website gegeven worden. De leesbaarheid van de website kan eenvoudig worden verbeterd door in de browser webpagina's te vergroten. Zoom bijvoorbeeld in naar 150%. De nieuwsbrief is digitaal en wordt door de meesten op pc, tablet of smartphone gelezen. Wie deze wil uitprinten en inkt wil besparen, kan eenvoudig de print-instellingen van de computer aanpassen (zwart-wit en/of lagere resolutie).
-
Er is o.a. door Pieter Lakeman, maar ook in de televisieuitzending van RADAR, gesuggereerd dat grote institutionele beleggers van Triodos een voorkeursbehandeling hebben gekregen en in de gelegenheid zijn gesteld om nog net op tijd hun certificaten te verkopen. Wat is hiervan waar, en wordt dit meegenomen in de procedure?Wij hebben hiervoor geen enkel bewijs gevonden, dus dit aspect van discriminatie speelt geen rol in onze procedure. Het is wel zo dat institutionele beleggers in de jaren voor de pandemie geleidelijk hun certificaten hebben verkocht en/of dat zij over een relatief veel kleiner deel van de certificaten zijn gaan beschikken omdat particulieren in groten getale certificaten gingen kopen. Zo is in het jaarverslag van de bank over 2008 te lezen dat in dat jaar 40,7% van de certificaten in handen was van zeven grote institutionele beleggers (Delta Lloyd, NAGRON, Friesland Bank, Rabobank, PGGM, Breesaap en ABP) die elk 5% of meer van alle certificaten in bezit hadden. In het jaarverslag over 2022 werd nog maar één grote institutionele belegger genoemd (Rabobank met 4%). Dat institutionele beleggers zijn afgehaakt, heeft zeer waarschijnlijk te maken met het gegeven dat het rendement op de beleggingen in Triodos op den duur veel lager was dan het rendement dat op andere beleggingen behaald kon worden.